Rydel Adam (1872–1914), lekarz neurolog, psychiatra. Ur. 1 VI w Krakowie, był synem Lucjana (zob.) i Heleny z Kremerów, młodszym bratem poety Lucjana (zob.).
Po ukończeniu Gimnazjum św. Anny w Krakowie studiował R. w l. 1893–9 medycynę na UJ, gdzie doktoryzował się 21 VII 1899. W czasie studiów specjalizował się w anatomii układu nerwowego u Kazimierza Kostaneckiego i w anatomii opisowej u Adama Bochenka. W l. 1900–5 przebywał w Niemczech i Francji dla specjalizacji w neurologii i psychiatrii we Frankfurcie nad Menem w instytutach F. Weigerta i A. Edingera, w Berlinie dla neurologii klinicznej w klinice u J. Jolly’ego i w poliklinice u M. Oppenheima, potem w Paryżu dla psychiatrii w męskim szpitalu Bicêtreu P. Mariéego oraz w żeńskim szpitalu Salpêtrière u J. Déjerine’a. Z tego okresu pochodziło wiele jego prac, m. in. Untersuchungen über Vibrationsgefühl oder die sogenannte Knochensensibilität (Pallaesthesie) (Berlin 1903 – wraz z W. Seifferem), w której ustalił kliniczne znaczenie zaburzeń czucia wibracyjnego, z zakresu neuropatologii Sur l’anatomie pathologique d’une forme d’hérédoataxia cérébelleuse (Paris 1904). W l. 1905–8 był asystentem kliniki neurologiczno-psychiatrycznej UJ przy Janie Piltzu, potem lekarzem szpitala św. Łazarza. Dzięki swej wiedzy i umiejętności w podejściu do chorych miał wielką praktykę prywatną oraz cieszył się dużym uznaniem w świecie lekarskim. Publikował wtedy głównie w „Przeglądzie Lekarskim” m. in.: O chromaniu napadowym i pokrewnych cierpieniach (1907) oraz Przyczynek do porażeń nerwu twarzowego (1913). Brał udział w pracach Krakowskiego Tow. Lekarskiego, którego w r. 1914 był wiceprezesem. W r. 1912 współorganizował II Zjazd Neurologów, Psychiatrów i Psychologów Polskich w Krakowie i wszedł wtedy do stałej delegacji tych zjazdów. Opiekował się zdrowiem brata Stanisława. Miał zainteresowania literackie i artystyczne, przyjaźnił się m. in. z Kazimierzem Przerwą Tetmajerem. W r. 1907 Tadeusz Sokołowski poświęcił mu ekslibris symboliczny w duchu dzieła H. Holbeina «Śmierć pośród uczonych». R. zmarł bezżennie 31 V 1914 w Krakowie i pochowany został w rodzinnym grobowcu.
Dużyk J., Droga do Bronowic, W. 1972 (fot.); Herman E., Historia neurologii polskiej, Wr. 1975; Sokołowska-Grzeszczyk K., Ekslibrisy medyczne Młodej Polski (1890–1918), „Arch. Hist., Filoz. Med.” 1988 z. 1 s. 53 (fot.); – „Czas” 1914 nr 213; Kalendarz J. Czecha na r. 1917 s. 85; „Lwow. Tyg. Lek.” 1914 z. 24 s. 354; „Nowiny Lek.” 1914 z. 7 s. 337; „Przegl. Lek.” 1914 z. 23; – Arch. UJ: S II 520, 619, WL II 287–298.
Stanisław Marian Brzozowski